top of page
BLOG: Blog2

Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir?



Yeşil çay tüm dünyada, siyah çaydan sonra en çok tüketilen çaylardan biri. Çoğu zaman tadına karşı önyargılar olsa da, eşsiz faydaları ve antioksidan özelliği yeşil çayın sık sık tüketilmesinin temel sebeplerinden biri.


Yapılan çalışmalar yeşil çayın antioksidan, antienflamatuar, antimutajenik, antikanserojenik, antianjiyogenik, apoptotik, obezliği önleyici, hipolipidemik (kolesterolü düşürücü), antiarteriosklerotik (damar sertliğini önleyici), antidiabetik, antibakteriyel, antiviral ve yaşlanmayı geciktirici etkilere sahip olduğunu göstermiştir. Bu araştırmalarda yeşil çayın sağlık üzerine yararlı etkilerinin, özellikle bileşiminde bulunan kateşinlerden kaynaklandığı belirtilmektedir.


1. Sağlıklı Biyoaktif Bileşikler İçerir

Yeşil çay bitkisi, onu son içecek haline getiren bir dizi sağlıklı bileşik içerir. Çay, iltihabı azaltmak ve kanserle savaşmaya yardımcı olmak gibi sağlığa faydaları olan doğal bileşikli polifenoller açısından zengindir.

Yeşil çay, epigallocatechin-3-gallate (EGCG) adı verilen bir kateşin içerir. Kateşinler, hücre hasarını önlemeye yardımcı olan ve başka faydalar sağlayan doğal antioksidanlardır.

Bu maddeler vücutta serbest radikallerin oluşumunu azaltarak hücreleri ve molekülleri hasardan korur. Bu serbest radikaller yaşlanmada ve birçok hastalık türünde rol oynar.

EGCG, yeşil çaydaki en güçlü bileşiklerden biridir. Araştırmalar, çeşitli hastalıkların tedavisine yardımcı olma yeteneğini test etti. Yeşil çaya tıbbi özelliklerini veren ana bileşiklerden biri gibi görünmektedir.


2. Beyin Fonksiyonunu Güçlendirebilir

Yeşil çay sizi uyanık tutmaktan fazlasını yapar, aynı zamanda beyin fonksiyonlarını güçlendirmeye de yardımcı olabilir. Anahtar aktif bileşen, bilinen bir uyarıcı olan kafeindir.

Kahve kadar kafein içermez ancak çok fazla kafein almakla ilişkili gergin etkilere neden olmadan bir sonuç üretmeye yeterlidir.

Kafein, adenosin adı verilen inhibitör bir nörotransmitteri bloke ederek beyni etkiler. Bu şekilde nöronların ateşlenmesini ve dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin konsantrasyonunu arttırır.

Araştırmalar sürekli olarak kafeinin ruh hali, uyanıklık, tepki süresi ve hafıza dahil olmak üzere beyin fonksiyonunun çeşitli yönlerini iyileştirebileceğini göstermiştir.

Bununla birlikte, yeşil çaydaki tek beyin güçlendirici bileşik kafein değildir. Ayrıca kan-beyin bariyerini geçebilen amino asit L-theanine içerir.

L-theanine, anti-anksiyete etkileri olan inhibitör nörotransmitter GABA'nın aktivitesini arttırır. Ayrıca dopamini ve beyindeki alfa dalgalarının üretimini artırır.

Çalışmalar, kafein ve L-theanine'in sinerjik etkilere sahip olabileceğini gösteriyor. Bu, ikisinin kombinasyonunun beyin fonksiyonunu iyileştirmede özellikle güçlü etkilere sahip olabileceği anlamına gelir.


3. Yağ Yakımına Yardımcı Olur

Herhangi bir yağ yakıcı takviyenin içerik listesine bakarsanız, muhtemelen orada yeşil çay olacaktır.

Bunun nedeni, araştırmalara göre yeşil çayın yağ yakımını artırabilmesi ve metabolizma hızını artırabilmesidir.

10 sağlıklı erkeğin katıldığı bir çalışmada, yeşil çay özü almak yakılan kalori miktarını %4 artırdı. 12 sağlıklı erkeğin katıldığı bir başka çalışmada, yeşil çay özü, plasebo alanlara kıyasla yağ oksidasyonunu %17 oranında artırdı.

Bununla birlikte, yeşil çay üzerine yapılan bazı çalışmalar metabolizmada herhangi bir artış göstermiyor, bu nedenle etkiler kişiye ve çalışmanın nasıl kurulduğuna bağlı olabilir.

Kafein ayrıca yağ asitlerini yağ dokusundan harekete geçirerek ve onları enerji olarak kullanıma hazır hale getirerek fiziksel performansı iyileştirebilir.

İki ayrı çalışma, kafeinin fiziksel performansı yaklaşık %11-12 oranında artırabileceğini göstermiştir.


4. Antioksidanlar Bazı Kanser Risklerini Azaltabilir

Kanser, hücrelerin kontrolsüz büyümesinden kaynaklanır. Dünyanın önde gelen ölüm nedenlerinden biridir.

Araştırmalar, oksidatif hasarın kanserler de dahil olmak üzere kronik hastalıklara yol açabilen kronik inflamasyona yol açabileceğini göstermiştir. Antioksidanlar oksidatif hasara karşı korunmaya yardımcı olabilir.

Yeşil çay, güçlü antioksidanların mükemmel bir kaynağıdır.

Bir araştırma, aşağıdaki çalışmalar da dahil olmak üzere, yeşil çay bileşiklerini düşük kanser riski ile ilişkilendirmiştir:

Göğüs kanseri: Gözlemsel çalışmaların kapsamlı bir incelenmesi sonucu, en çok yeşil çayı içen kadınların, kadınlarda en yaygın kanserlerden biri olan meme kanserine yakalanma riskinin yaklaşık %20-30 daha düşük olduğunu bulundu.

Prostat kanseri: Bir çalışma, yeşil çay içen erkeklerin prostat kanseri riskinin daha düşük olduğunu gözlemledi.

Kolorektal kanser: 29 çalışmanın analizi sonucunda, yeşil çay içenlerin kolorektal kanser geliştirme olasılığının yaklaşık %42 daha az olduğu anlaşıldı.

Birçok gözlemsel çalışma, yeşil çay içenlerin çeşitli kanser türlerini geliştirme olasılığının daha düşük olduğunu gösteriyor, ancak bu etkileri doğrulamak için daha yüksek kaliteli araştırmalara ihtiyaç var.


5. Beyin Fonksiyonlarının Yaşlanmasını Önleyebilir

Yeşil çay kısa vadede beyin fonksiyonlarını iyileştirmekle kalmaz, yaşlandıkça beyninizi de koruyabilir.

Alzheimer hastalığı, yaygın bir nörodejeneratif hastalıktır ve yaşlı erişkinlerde bunamanın en yaygın nedenidir. Parkinson hastalığı başka bir yaygın nörodejeneratif hastalıktır ve beyindeki dopamin üreten nöronların ölümünü içerir.

Birkaç çalışma, yeşil çaydaki kateşin bileşiklerinin, test tüplerindeki ve hayvan modellerindeki nöronlar üzerinde çeşitli koruyucu etkilere sahip olabileceğini ve muhtemelen bunama riskini azalttığını göstermektedir.


6. Ağız Kokusunu Azaltabilir

Yeşil çaydaki kateşinlerin ağız sağlığı için de faydaları vardır.

Test tüpü çalışmaları, kateşinlerin bakterilerin büyümesini baskılayabildiğini ve potansiyel olarak enfeksiyon riskini azalttığını gösteriyor.

Streptococcus mutans ağızda yaygın bir bakteridir. Plak oluşumuna neden olur ve boşluklara ve diş çürümesine önde gelen bir katkıda bulunur.

Araştırmalar, yeşil çaydaki kateşinlerin laboratuvarda oral bakterilerin büyümesini engelleyebileceğini gösteriyor, ancak yeşil çay içmenin benzer etkilere sahip olduğunu gösteren hiçbir kanıt yok.

Bununla birlikte, yeşil çayın ağız kokusunu azaltabileceğine dair bazı kanıtlar var.


7. Tip 2 Diyabeti Önlemeye Yardımcı Olabilir

Tip 2 diyabet oranları son yıllarda artmaktadır. Tip 2 diyabet, insülin direncinden veya insülin üretememekten kaynaklanabilecek yüksek kan şekeri seviyelerine sahip olmayı içerir.

Araştırmalar, yeşil çayın insülin duyarlılığını geliştirebileceğini ve kan şekeri düzeylerini düşürebileceğini gösteriyor.

Japon bireylerde yapılan bir araştırma, en çok yeşil çayı içenlerin tip 2 diyabet riskinin yaklaşık %42 daha düşük olduğunu buldu.

Toplam 286.701 kişiyle yapılan 7 çalışmanın gözden geçirilmesine göre, çay içenlerin diyabet riski %18 daha düşük.


8. Kardiyovasküler Hastalıkları Önlemeye Yardımcı Olabilir

Kalp hastalığı ve felç dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalıklar, dünya çapında önde gelen ölüm nedenleridir.

Araştırmalar, yeşil çayın bu hastalıklar için toplam kolesterol ve LDL (kötü) kolesterol düzeylerini düzeltmeyi içeren ana risk faktörlerinden bazılarını iyileştirebileceğini gösteriyor.

Yeşil çay ayrıca LDL partiküllerini kalp hastalığına giden yolun bir parçası olan oksidasyondan koruyan kanın antioksidan kapasitesini arttırır.

Risk faktörleri üzerindeki faydalı etkileri göz önüne alındığında, yeşil çay içen kişilerin kardiyovasküler hastalıktan ölme riskinin %31'e kadar daha düşük olması şaşırtıcı olmayabilir.


9. Kilo Vermenizi Sağlayabilir

Yeşil çayın kısa vadede metabolizma hızını artırabileceği düşünüldüğünde, kilo vermenize yardımcı olabileceği mantıklıdır.

Çeşitli araştırmalar, yeşil çayın özellikle karın bölgesindeki vücut yağını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Bu çalışmalardan biri, obezitesi olan 240 kişiyi kapsayan 12 haftalık randomize kontrollü bir çalışmaydı.

Bu çalışmada, yeşil çay grubundakiler, kontrol grubuna kıyasla vücut yağ yüzdesi, vücut ağırlığı, bel çevresi ve karın yağında önemli düşüşlere sahipti.

Bununla birlikte, bazı çalışmalar yeşil çay ile kilo kaybında istatistiksel olarak anlamlı bir artış göstermez, bu nedenle araştırmacıların bu etkiyi doğrulamak için daha fazla çalışma yapması gerekir.


10. Uzun Yaşamanıza Yardımcı Olabilir

Yeşil çaydaki bazı bileşiklerin kansere ve kalp hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olabileceği düşünüldüğünde, daha uzun yaşamanıza yardımcı olabileceği mantıklıdır.

Bir çalışmada, araştırmacılar 11 yıl boyunca 40.530 Japon yetişkin üzerinde çalıştı. Günde en fazla 5 fincan veya daha fazla yeşil çay içenlerin çalışma döneminde ölme olasılığı önemli ölçüde daha düşüktü:


Tüm nedenlerden dolayı ölüm: Kadınlarda %23, erkeklerde %12 daha düşük

Kalp hastalıkları nedeniyle ölüm: Kadınlarda %31, erkeklerde %22 daha düşük

Felç nedeniyle ölüm: Kadınlarda %42, erkeklerde %35 daha düşük


14.001 yaşlı Japon bireyi içeren bir başka araştırma, en çok yeşil çayı içenlerin 6 yıllık çalışma döneminde ölme olasılığının %76 daha az olduğunu buldu.


Sonuç

Yeşil çayın bir dizi olası sağlık yararı vardır.

Daha iyi hissetmenize, kilo vermenize ve kronik hastalık riskinizi azaltmanıza yardımcı olmak için yeşil çayı hayatınızın düzenli bir parçası haline getirmeyi düşünebilirsiniz.




İlgili Yazılar

Hepsini Gör

Comments


Öne Çıkanlar
Furkan Büyükbayraktar.JPG

İstanbul Gelişim Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik bölümünde aldığım 4 senelik lisans eğitimini Haziran 2018’de tamamladım. Haliç Üniversitesinde yüksek lisans eğitimime devam ediyorum. 2020 yılından beri kliniğimde yüz yüze, kurumsal ve online olarak danışmanlık veriyorum. Araştırdıklarımı ve öğrendiklerimi burada sizlerle paylaşıyorum. 

  • Facebook
  • Twitter
  • Instagram
christin-hume-mfB1B1s4sMc-unsplash.jpg

Online diyet danışmanlığıyla ilgili detaylı bilgi ve randevu için;

Bu sitede yer alan makaleler tamamen bilgilendirme amaçlı olup, tanı ve tedavi amacıyla kullanılmamalıdır.
Tüm sağlık sorunları için doktorlarınıza başvurunuz.

bottom of page