Omega-3 yağ asitleri vücudun kendi başına üretemediği, bu yüzden besin olarak dışarıdan alınması gereken, çoklu doymamış bir yağ asidi türüdür. İnsan vücudunda birçok temel işleve sahiptir. Depolanamadıkları için düzenli tüketilmeleri, sağlık için çok önemlidir. Sinir sistemi gelişimi, kalp-damar sistemi ve bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır. Somon, sardalya, ton balığı, uskumru, ringa, morina gibi yağlı deniz balıkları ile lahana, ıspanak, semizotu, soya fasulyesi, ceviz, chia tohumu, keten tohumu, kenevir tohumu gibi bitkisel gıdalar omega-3 yönünden zengindir. Omega-3 yağ asitlerinin vücuda yararları;
1. Omega-3 Depresyon ve Anksiyeteyle Savaşabilir
Depresyon, dünyadaki en yaygın ruhsal bozukluklardan biridir. Belirtiler arasında üzüntü, uyuşukluk ve hayata karşı genel bir ilgi kaybı yer alır. Aynı zamanda yaygın bir rahatsızlık olan anksiyete (kaygı bozukluğu), sürekli endişe ve sinirlilik ile karakterizedir.
İlginç bir şekilde, araştırmalar düzenli olarak omega-3 tüketen kişilerin depresyona girme olasılığının daha düşük olduğunu gösteriyor. Dahası, depresyonu veya anksiyetesi olan kişiler omega-3 takviyesi almaya başladıklarında semptomları düzeliyor. Üç tür omega-3 yağ asidi vardır: ALA, EPA ve DHA. EPA, depresyonla mücadelede en iyisi gibi görünüyor. Bir çalışma, EPA'nın yaygın bir antidepresan ilacı olarak depresyona karşı etkili olduğunu göstermiştir.
2. Omega-3 Göz Sağlığını İyileştirebilir
Bir tür omega-3 olan DHA, gözünüzün retinasının önemli bir yapısal bileşenidir.
Yeterli DHA almadığınızda, görme sorunları ortaya çıkabilir. Yeterli miktarda omega-3 almak, dünyanın önde gelen kalıcı göz hasarı ve körlük nedenlerinden biri olan makula dejenerasyonu riskinin azalmasıyla bağlantılıdır.
3. Omega-3 Gebelikte ve Küçük Yaşta Beyin Sağlığını Destekleyebilir
Omega-3'ler bebeklerde beyin büyümesi ve gelişimi için çok önemlidir.
DHA, beyninizdeki çoklu doymamış yağ asitlerinin %40'ını ve gözünüzün retinasında %60'ını oluşturur.
Bu nedenle, DHA ile güçlendirilmiş formülle beslenen bebeklerin, DHA içermeyen formülle beslenen bebeklerden daha iyi görme yeteneğine sahip olması gözlenen bir durum.
Hamilelik sırasında yeterli miktarda omega-3 almak, çocuğunuz için aşağıdakiler de dahil olmak üzere sayısız fayda sağlar.
• Daha yüksek zeka
• Daha iyi iletişim ve sosyal beceriler
• Daha az davranışsal problemler
• Gelişimsel gecikme riskinde azalma
• DEHB, otizm ve serebral palsi riskinde azalma
4. Omega-3 Kalp Hastalığı İçin Risk Faktörlerini Artırabilir
Kalp krizi ve felç, dünyanın önde gelen ölüm nedenleridir.
Onlarca yıl önce araştırmacılar, balık yiyen toplulukların bu hastalıkların çok düşük oranlarına sahip olduğunu gözlemlediler. Bu daha sonra omega-3 tüketimi ile bağdaştırılmıştır.
O zamandan beri, omega-3 yağ asitleri kalp sağlığı için sayısız faydaya bağlanmıştır.
Bu faydalar şöyledir:
• Trigliseritler: Omega-3'ler, trigliseritlerde genellikle %15-30 aralığında önemli bir azalmaya neden olabilir
• Tansiyon: Omega-3'ler, yüksek tansiyonu olan kişilerde kan basıncı seviyelerini azaltabilir.
• “İyi” HDL kolesterol: Omega-3'ler "iyi" HDL kolesterol seviyelerini yükseltebilir.
• Kan pıhtıları: Omega-3'ler kan trombositlerinin bir araya toplanmasını önleyebilir ve bu da zararlı kan pıhtılarının oluşumunu önlemeye yardımcı olur.
• Plak: Omega-3'ler atardamarlarınızı pürüzsüz ve hasarsız tutarak atardamarlarınızı kısıtlayan ve sertleştiren plak oluşumunu önlemeye yardımcı olur.
• İnflamasyon: Omega-3'ler, vücudunuzun iltihaplanma tepkisi sırasında salınan bazı maddelerin üretimini azaltır.
Bazı insanlar için omega-3'ler "kötü" LDL kolesterolünü de düşürebilir. Bununla birlikte, kanıtlar karışıktır, bazı çalışmalar LDL'de artışlar bulmaktadır.
Kalp hastalığı risk faktörleri üzerindeki bu faydalı etkilere rağmen, omega-3 takviyelerinin kalp krizlerini veya felçleri önleyebileceğine dair ikna edici bir kanıt yoktur. Birçok çalışma hiçbir fayda görmüyor.
6. Omega-3 Metabolik Sendromun Belirtilerini Azaltabilir
Metabolik sendrom, birde fazla rahatsızlığın birleşimidir.
Obezitenin yanı sıra yüksek tansiyon, insülin direnci, yüksek trigliseritler ve düşük "iyi" HDL kolesterol seviyelerini içerir. Kalp hastalığı ve şeker hastalığı da dahil olmak üzere diğer birçok hastalık riskinizi artırdığı için önemli bir halk sağlığı sorunudur. Omega-3 yağ asitleri, metabolik sendromlu kişilerde insülin direnci, iltihap ve kalp hastalığının risk faktörlerini iyileştirebilir.
7. Omega-3 İnflamasyonla Savaşabilir
İnflamasyon, vücudunuzdaki enfeksiyonlara ve hasara karşı doğal bir tepkidir. Bu nedenle sağlığınız için hayati önem taşımaktadır.
Bununla birlikte, iltihaplanma (inflamasyon) bazen enfeksiyon veya yaralanma olmadan bile uzun süre devam eder. Buna kronik veya uzun süreli inflamasyon denir.
Uzun süreli iltihaplanma, kalp hastalığı ve kanser de dahil olmak üzere hemen hemen her kronik hastalığı katkıda bulunabilir.
Bilhassa, omega-3 yağ asitleri, inflamatuar eikosanoidler ve sitokinler gibi inflamasyonla bağlantılı moleküllerin ve maddelerin üretimini azaltabilir.
Çalışmalar sürekli olarak, yüksek omega-3 alımı ile inflamasyonun azalması arasında bir bağlantı gözlemlenmiştir.
8. Omega-3 Otoimmün Hastalıklarla Savaşabilir
Otoimmün hastalıklarda, bağışıklık sisteminiz sağlıklı hücreleri yabancı hücrelerle karıştırır ve onlara saldırmaya başlar.
Tip 1 diyabet, bağışıklık sisteminizin pankreasınızdaki insülin üreten hücrelere saldırdığı başlıca örneklerden biridir.
Omega-3'ler bu hastalıkların bazılarıyla savaşabilir ve özellikle küçük yaşlarda önemli olabilir.
Araştırmalar, hayatınızın ilk yılında yeterli miktarda omega-3 almanın, tip 1 diyabet, otoimmün diyabet ve multipl skleroz dahil olmak üzere birçok otoimmün hastalık riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğunu gösteriyor.
Omega-3'ler ayrıca lupus, romatoid artrit, ülseratif kolit, Crohn hastalığı ve sedef hastalığının tedavisine yardımcı olur.
9. Omega-3 Yaşa Bağlı Zihinsel Gerileme ve Alzheimer Hastalığı ile Savaşabilir
Beyin fonksiyonlarında azalma, yaşlanmanın kaçınılmaz sonuçlarından biridir.
Birkaç çalışma, yüksek omega-3 alımını, yaşa bağlı zihinsel düşüşün azalmasına ve Alzheimer hastalığı riskinin azalmasına bağlamaktadır.
Kontrollü çalışmaların bir incelemesi, omega-3 takviyelerinin, AD (Alzheimer hastalığı) semptomlarının çok hafif olduğu hastalık başlangıcında faydalı olabileceğini düşündürmektedir.
10. Omega-3 Yağ Asitleri Uykuyu İyileştirebilir
İyi uyku, optimal sağlığın temellerinden biridir.
Araştırmalar uyku yoksunluğunu obezite, diyabet ve depresyon gibi birçok hastalıkla ilişkilendiriyor.
Düşük seviyelerde omega-3 yağ asitleri, çocuklarda uyku sorunları ve yetişkinlerde obstrüktif uyku apnesi ile bağlantılıdır.
Düşük DHA seviyeleri, uykuya dalmanıza yardımcı olan melatonin hormonunun daha düşük seviyeleriyle de ilişkilidir.
Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde yapılan araştırmalar, omega-3 takviyesinin uyku süresini ve kalitesini artırdığını ortaya koymaktadır.
Comments